آیا افراد مبتلاء به بیماری دیابت میتوانند روزه بگیرند؟

آیا افراد مبتلاء به بیماری دیابت میتوانند روزه بگیرند؟

طبق نظر متخصصین فدراسیون بین المللی دیابت ،افرادی که مبتلاء به دیابت نوع دو بوده و انسولین مصرف نمیکنند و قند خون آنان کنترل شده میباشد تحت نظر پزشک متخصص و کنترل مرتب قند خون و رعایت نکات تغذیه ای میتوانند روزه بگیرند‌

فدارسیون بین المللی بیماری دیابت پاسخ به این سوال را بصورت مفصل داده است.

در اینجا خلاصه ای از دستورالعمل فدراسیون بین المللی دیابت IDF را در خصوص روزه داری و بیماری دیابت مرور میکنیم‌.

تاثیرات ماه رمضان و روزه داری بر بدن:

-در ماه رمضان و روزه داری برنامه زمانی غذاخوردن،خواب و بیداری و چرخه سیرکاردین (ساعت درونی بدن )تغییرات واضحی میکند.

-روزه داری میتواند با کاهش وزن،کاهش چربی های خون و ترک سیگار باعث افزایش سطح سلامت شود.

-با این وجود در افراد دیابتیک روزه داری با تغیر در تعادل قند خون می تواند بر کنترل بیماری تاثیری منفی ایجاد کند.

-تمام بیماران مبتلاء به دیابت بخصوص بیماران مبتلاء به دیابت نوع ۱و دریافت کنندگان انسولین لازم است حتما قبل از قصد روزه داری؛با پزشک خود مشورت کنند.

 

آیا تمام بیماران مبتلاء به دیابت قادر به روزه داری نیستند؟

جواب منفی است.افرادی که بیماری کنترل شده دارند و مبتلاء به مشکلات پیچیده نیستند میتوانند تحت نظر پزشک و با کنترل مرتب قند خون، روزه بگیرند.

بر اساس نظر متخصصین دیابت ،افراد دیابتیک از نظر خطر روزه داری به چهار گروه تقسیم بندی میشوند :

۱-افراد با خطر خیلی بالا

۲-افراد با خطر بالا

۳-افراد با خطر متوسط

۴-افراد با خطر پایین

**افراد گروه ۳ و ۴ بیماران دیابتیک هستند که تحت درمان داروی خوراکی هستند و انسولین تزریق نمیکنند و در ضمن هیچگونه سابقه از افت قند خون در سه تا شش ماه قبل از ماه رمضان نداشته و همچنین مبتلاء به بیماریهای ضعیف کننده و یا نارسایی کلیه و یا عوارض دیگر دیابت نیستند.

**افراد با خطر متوسط و پایین میتوانند روزه بگیرند.

-بهتر است این افراد با کنترل مرتب قند خون و تحت نظر پزشک روزه بگیرند‌‌‌

توصیه های غذایی در سحری و افطار در بیماران دیابتیک :

-کالری دریافتی روزانه در بیماران دیابتیک در ماه رمضان در آقایان۱۸۰۰تا۲۲۰۰ کیلو کالری و در خانمها ۱۵۰۰تا ۲۰۰۰ کیلو کالری و در خانمهای با قد کمتر از ۱۵۰سانتیمتر معادل۱۵۰۰کیلو کالری توصیه میشود‌.

در سحر ۳۰تا۴۰درصد و در افطار ۴۰تا ۵۰ درصد و در فاصله افطار تا سحر۱۰تا۲۰درصد از کالری مصرف شود.

-توصیه های غذایی :

🌽از کربوهیدراتها و مواد غذایی با شاخص آزاد سازی پائین قند استفاده شود

کربوهیدرات دریافتی در روز ۱۳۰گرم باشد

۴۰%تا۵۰%از انرژی دریافتی روزانه از مواد کربوهیدرات باشد.

توصیه میشود از غلات دارای فیبر،حبوبات،میوه های ملایم مثل سیب،گلابی ،کیوی و میوه های کوچک مثل توت فرنگی و سبزی و سالاد استفاده شود.

روزانه۲۵تا۳۰گرم فیبر مصرف شود.

از مصرف مواد زیر اجتناب شود:

از مصرف برنج سفید،نانهای سفید،سیب زمینی شیرین،نوشیدنیهای شیرین ،مواد غذای فرآوری شده،دسرهای دارای شکر زیاد و انواع شیرینی ها اجتناب شود.

🍗مواد پروتئینی:

-۲۰%تا۳۰% کالری دریافتی لازم است از پروتئینها تامین شود.

از گوشت ماهی،مرغ پوست کنده،لبنیات،انواع مغزها مثل گردو،حبوبات و دانه های پروتئینی،جهت تامین پروتئین استفاده شود.

گوشت قرمز توصیه نمیشود‌

🍟 چربیها:میزان کالری دریافتی لازم است کمتر از ۳۰%از کالری روزانه باشد.

بیشتر از چربی های حاوی اسیدهای چرب غیر اشباء همانند روغن زیتون،انواع روغنهای گیاهی و چربی ماهی هایی مثل ماهی تن و ساردین،استفاده شود.

از مصرف چربیهای با اسیدهای چرب اشباء شده که در گوشت قرمز و گوشتهای فرآوری شده زیاد دیده میشود اجتناب شود.

نمونه ای از یک غذای سالم در افطار:

یک و نیم فنجان برنج قهوه ای،یک لیوان سبزی جات

حدود ۱۰۰گرم گوشت لخم ترجیحا گوشت سفید

نصف فنجان لوبیا یا عدس یانخود فرنگی

یک لیوان شیر

یک یا دو عدد خرما

یک برش هندوانه

-کالری دریافتی از این منو غذا ۷۷۰کیلو کالری میباشد.

-توصیه میشود بین افطار تا سحری مایعات بدون شکر به میزان کافی مصرف شود،از مصرف چای و قهوه بدلیل ادرار آور بودن پرهیز شود.

-توصیه میشود سحری را نزدیک به اذان صبح میل شود بخصوص در شرایطی که بیش از ۱۰ساعت تا افطار فاصله هست.

-در زمان سحری بیشتر از غذاهای پروتئین دار و چرب استفاده شود و مواد غذایی حاوی هیدرات کربن و قند ها کمتر استفاده شود.

-افطار را با نوشیدن آب به همرا یک یا دو عدد خرمای تازه یا خشک آغاز کنید ،این کار از کم آبی بدن و افت قند خون پیشگیری میکند.

-در حدفاصل افطار تا سحر میتوان در صورت نیاز یک میوه کوچک و یک کف دست آجیل و یا سبزی استفاده کرد.میان وعده نباید بیش از ۱۰۰تا۲۰۰کیلوکالری باشد.

اشتباهات تغذیه ای در افراد روزه دار مبتلاء به دیابت:

-پرخوری و مصرف زیاد مواد غذایی و کالری زیاد در افطار

-مصرف مواد شیرین به مقدار زیاد در زمان افطار و یا بین افطار تا سحر

-پرخوری بعد از افطار تا سحر

-سریع خوردن غذا ، مدت غذا خوردن حداقل نیم ساعت بطول انجامد

-فاصله طولانی خوردن سحری تا اذان صبح.اینکار منجر به کاهش قند خون در طول روز خواهد شد.

تهیه و تنظیم:دکتر رضا پیوندی.

برگرفته از سایت فدراسیون بین المللی دیابت.

آدرس:https://www.idf.org/e-library/guidelines/87-diabetes-and-ramadan-practical-25